ناتواني هاي افتراقي (اختلال در خواندن)
دسته بندي :
علوم انسانی »
روانشناسی و علوم تربیتی
تعريف
افتراق فرآيندي است كه به وسيله ي آن انسان به شباهت ها و تفاوت هاي ميان محركهاي مربوط به هم واقف مي شود. بازشناسي تفاوتها ميان چيزهاي ديده شده نظير حروف يا ترتيبات زنجيره اي، ميان تفاوتهاي آوايي در لغات يا بين اشكالي كه به فعاليت ها معني مي دهند. در يادگيري براي فهم و استفاده از كلام شفاهي، خواندن، نوشتن، محاسبه ي مسائل رياضي، هجي كردن و يا تحول مهارتهاي حركتي، كودكان بايد قادر باشند تفاوت هاي بين آنچه را كه ديده اند، شنيده اند، لمس كرده و يا چشيده و احساس كرده اند را تميز دهند كودكاني كه مي توانند تفاوت هاي بين محركهاي مختلف را دريابند (مثلاً سيخ و ميخ) بيشتر مي توانند ياد بگيرند به محركهاي متفاوت پاسخ هاي مختلف بدهند.
ناتواني هاي افتراقي مي تواند به شش گروه اصلي طبقه بندي شوند:
1- افتراق بينايي: افتراق آنچه مي بينيم.
2- افتراق شنوايي: افتراق آنچه مي شنويم.
3- افتراق لمسي: افتراق آنچه لمس مي كنيم.
4- افتراق حسي جنبشي: افتراق آنچه از طريق حركت احساس مي كنيم.
5- افتراق بساوشي: افتراقي كه شامل لمس و حركت هستند.
6- افتراق شكل: پس زمينه
اين مقاله به توضيح چگونگي تأثير اين ناتواني ها در يادگيري كلاسي خواهد پرداخت.
1- ناتواني هاي افتراق بينايي
ممكن است كودكانيكه ناتواني افتراق بينايي دارند، داراي تيزبيني طبيعي باشند ولي براي افتراق تفاوتها بين دو يا چند محرك بينايي و نظير حروف «آ و ب» يا «ميخ و سيخ» دچار مشكل شوند هنگامي كه كودكان نمي توانند بين مشخصاتي نظير شكل، اندازه، فاصله، دريافت عمق و ساير جزئيات مناسب افتراق قائل شوند، احتمالاً در يادگيري و بازشناسي و استفاده از حروف چاپي، نمرات و اعداد و لغات در خواندن و محاسبه كردن مشكل و دشواري خواهند داشت (Barrett 1965).
كپي كردن، نوشتن و نقاشي كردن مي تواند تحت تاثير ناتواني كودك براي جستجو و كشف تفاوت هاي در محركات بينايي قرار گيرد.
2- ناتواني هاي افتراق شنوايي
در بعضي موارد، كودك دقت شنوايي طبيعي دارد ولي در كشف تفاوت ها يا مشابهت هاي بين درجه و دانگ، بلندي، ريتم، ملودي، ميزان و يا تناوب اصوات ناتوان است. (chzlf & scheffelin 1969). افتراق شنوايي براي يادگيري ساختماني آوايي در زبان شفاهي لازم است. شكست در ايجاد افتراق بين اصوات صدادار و بي صدا و يا بين سيلابها يا لغات مي تواند باعث بروز مشكلاتي در يادگيري و فهم زبان شفاهي و زبان بياني شود. كودكاني كه در افتراق شنوايي مشكل دارند اغلب به خاطر مسائل آوايي براي خواندن يا هجي كردن دچار مشكلات يادگيري مي شوند.