ارزشيابي از دوره هاي آموزشي

دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی و علوم تربیتی
مفهوم ارزشيابي آموزشي و روشهاي آن
انسان موجودي هدفدار و آرمانگر است. از بدو زندگي رو به آينده دارد و همواره مي خواهد به ايده آلها و هدف هاي دست يابد. از موفقيت و پيروزي خرسند و از عدم دست يابي به اهداف خود ناخشنود مي شود. او تمام انرژي و امكانات خود را صرف رسيدن به برنامه هاي از پيش تعيين شده يا اهداف خود مي كند. به همين دليل، هميشه مي كوشد كه وضع خود را به نسبت به اهدافش مشخص كند. او نيازمند به داشتن بازخورد است و با جمع آوري اطلاعات درباره پيشرفت و چگونگي اين پيشرفت موقعيت خود را مي سنجد و اطمينان از رسيدن به اهداف كه ارزشيابي نام دارد، نوعي انگيزه و پاداش در قبال مسئوليت پذيري انسان به شمار مي آيد.
سازمانها نيز كه وسيله هاي براي تأمين نيازها و رسيدن به اهداف انسانها هستند، آرمانگرا و هدفمند مي باشند. بر اساس مسئوليت و وظيفه اي كه بر عهده هر سازمان است، بايد از ميزان موفقيت خود در دستيابي به اهداف اطلاع و اطمينان حاصل كنند. براي رسيدن به چنين مقصودي، همه سازمانها و مخصوصاً سازمان هاي آموزشي كه با سرمايه هاي انساني و رسانيدن انسان به رشد و كمال سروكار دارند، به ارزيابي از كار خود و تعيين ميزان پيشرفت و دست يابي به اهداف نيازمند هستند. هيچ مديريت و سازماني، بدون بررسي نتايج كار و عملكرد خود نمي تواند به آرمان ها و اهداف خود دست يابد. ارزشيابي يكي از وظايف اساسي مديريت است كه با بررسي و تحقيق در عملكرد افراد و سازمان، ميزان دست يابي به اهداف را مي سنجد و زمينه هاي برطرف كردن موانع، اصلاح روشها، بهسازي نيروها و نهايتاً پيمودن مراحل ديگر حركت و رشد فرد در سازمان را فراهم مي سازد.
بحث ارزشيابي در طول تاريخ زندگي انسان و سازمان مطرح بوده است. چيني ها حدود 2200 سال قبل از ميلاد مسيح از نوعي نظام خدمات كشوري برخوردار بودند كه هر ساله كارمندان دولت را مورد ارزشيابي قرار مي دادند.
امام علي (ع) در نامه 53 نهج البلاغه خطاب به مالك اشتر از ارزشيابي افراد سخن مي گويد و به او زنهار مي دهد كه مبادا خادم و خائن در نزد او يكي باشد. پس از پيدايش سازمانهاي جديد اروپا، انگليس ها و فرانسوي ها اولين مللي بودند كه با استفاده از تفكر چيني ها ارزشيابي از كارمندان را به عنوان قسمتي از وظايف رسمي مديريت در سازمان ها مطرح كردند.
از ارزشيابي تعاريف زيادي بعمل آمده است. از نظر علوي «ارزشيابي عبارت است از يك سلسله اقدامات رسمي به منظور بررسي عملكرد كارمندان در فاصله زماني معين است كه شامل تمامي رفتارهاي فرد در ارتباط با كاركرد او در آن دوره زماني مي شود.» مهدويان مي گويد، «ارزشيابي عبارت است از سنجش و اندازه گيري كار و نتيجه بدست آمده از كار با مقياس و شاخصي كه بتوان كميت و كيفيت موردنظر را با دقت بگونه اي عيني و دور از داوري هاي شخصي و ملاك هاي مبهم اندازه گيري كرد.