زندگينامه محمدرضا شاه پهلوي
دسته بندي :
جزوه »
بیوگرافی
عنوان مقاله: زندگينامه محمدرضا شاه پهلوي
فهرست مطالب: WORD
فهرست مطالب:
● آغاز زندگي و دورهٔ كودكي
● جواني و وليعهدي
● سالهاي آغاز سلطنت
● كودتاي ۲۸ مرداد
● پس از كودتا
● انقلاب سفيد
● انقلاب و ترك ايران
● پايان زندگي
* بخشی از ابتدای مقاله:
آغاز زندگي و دورهٔ كودكي
محمدرضا شاه پهلوي در روز ۱ صفر ۱۳۳۸ (۲ عقرب ۱۲۹۸/۲۶ اكتبر ۱۹۱۹) در تهران به دنيا آمد. پدر او «رضاخان ميرپنج سوادكوهي» (بعدها رضاشاه پهلوي) و مادرش تاجالملوك آيرملو (بعدها «ملكهٔ مادر») بود.
جواني و وليعهدي
پس از به سلطنت رسيدن پدرش به مقام وليعهدي رسيد. تحصيل را در مدرسه نظام آغاز كرد و از كودكي زبان فرانسه را نزد پرستار فرانسوياش آموخت. در دوازده سالگي او را براي ادامه تحصيل به مدرسه شبانهروزي «لو روزه» (Le Rosey) نزديك شهر لوزان در سوئيس فرستادند. در ۱۷ سالگي به ايران بازگشت و در دانشكده افسري تحصيل را ادامه داد. در سال ۱۳۱۸ با فوزيه خواهر ملك فاروق پادشاه مصر ازدواج كرد. حاصل اين پيوند دختري به نام شهناز بود.
سالهاي آغاز سلطنت
در سال ۱۳۲۰ پس از اشغال ايران توسط نيروهاي شوروي و بريتانيا، رضاشاه پهلوي از سلطنت بركنار و به جزيره موريس وسپس به افريقاي جنوبي تبعيد شد. بريتانيا ابتدا قصد داشت پسر محمدحسن ميرزا نوه احمدشاه قاجار را كه در انگلستان زندگي ميكرد و افسر نيروي دريائي پادشاهي بريتانيا بود جانشين رضاشاه كند ولي وقتي معلوم شد كه او فارسي نميداند بالاخره با توافق شوروي محمدرضا پهلوي را به جاي پدرش به سلطنت برگزيدند. محمدعلي فروغي، آخرين نخستوزير رضا شاه، نخستين نخستوزير محمدرضاشاه شد و نقش مهمي در انتقال سلطنت به او بر عهده داشت. در بهمن ۱۳۲۰ پيمان سهجانبه بين ايران، بريتانيا و شوروي امضا شد كه در آن، از جمله، خروج متفقين بعد از پايان جنگ پيشبيني شده بود.
بعد از فروغي علي سهيلي نخستوزير شد و پس از او احمد قوام (قوامالسلطنه) به اين مقام رسيد. محمدرضاشاه و دربار او موافقتي با قوام نداشتند و سعي در بركناري او كردند. رويداد ۱۷ آذر ۱۳۲۱ به تحريك دربار و عليه نخستوزيري قوام ترتيب داده شد كه طي آن عدهاي در جلوي مجلس براي اعتراض به وضع نان جمع شدند و سپس به مدت دو روز مغازهها را غارت كردند و به خانه قوام حمله كردند. محمدرضاشاه در اين روزها از نداشتن اختيار شكايت داشت و سعي زيادي در تقويت ارتش و حفظ نفوذ خود بر آن ميكرد. در اين دوران شاه از طريق ستاد ارتش امور ارتش را زير نفوذ داشت و وزير جنگ با نظر شاه انتخاب ميشد.
بعد از قوام دوباره سهيلي نخستوزير شد. در همين دوران حزب توده كه با استفاده از آزادي نسبي بعد از ديكتاتوري رضا شاه تشكيل شده بود به نيروي موثري در صحنه سياسي ايران تبديل ميشد. پيروزيهاي ارتش سرخ شوروي در برابر آلمان و بهخصوص پيروزي در نبرد استالينگراد محبوبيت حزب را در ايران افزايش داده بود.
در اسفند ۱۳۲۲ مجلس چهاردهم كه تازه تشكيل شده بود به محمد ساعد (ساعدالوزاره) رأي تمايل داد و او نخستوزير شد. در دوره او بود كه درخواست امتياز نفت شمال ايران از سوي شوروي مطرح شد. رد اين در خواست از طرف دولت ساعد با مخالفت شديد حزب توده روبرو شد و در عين حال توجه مردم ايران را به مسئله نفت به دنبال داشت و دورهاي را آغاز كرد كه به نهضت ملي شدن نفت ايران معروف است....