محتوای فایل دانلودی:
فهرست مطالب
عنوان
مقدمه
نظريهٔ ژان پياژه (Jean Piaget)
مراحل رشد از دیدگاه نظریه آموزشی پیاژه
رحلهٔ اول رشد ذهنى
مرحلهٔ دوم رشد ذهنى
مرحلهٔ سوم رشد ذهنى
مرحلهٔ چهارم رشد ذهنى
منابع
مقدمه:
ژان پیاژه؛ روانشناس بزرگ معاصر را پایه گذار «معرفت شناسی تكوینی» دانسته اند.از این رو كه او كوشید تا سیر پیدایی و تحول معرفت را در انسان از نخستین روزهای كودكی تا سنین نوجوانی كه هنگامه قوام تفكر انتزاعی و در واقع فرجام شكل گیری معرفت است، پی گیرد. به همین سبب، پیاژه را پیرو آرای كانت در روانشناسی می دانند
ساعت پیاژه همانند كلاه بره اش بسیار مشهور است. این ساعت را از پدربزرگ ساعت سازش به ارث برده است. ساعت به زنجیری وصل است و در جیب جلیقه اش همواره همراه اوست. هنگامی كه در یك نشست یا همایش، مخاطبش به بیراهه می رود آشكارا به ساعتش نگاه می كند. او همیشه سر ساعت حاضر می شود و اغلب زودتر از موعد سر جلسات، وعده دیدار ، ایستگاه راه آهن یا فرودگاه حاضر می شود. برای توجیه این رفتار های وسواس گونه می گوید : «من سه هفته دیر متولد شدم و هیچ گاه نتوانستم آن را جبران كنم» برای پیاژه زمان واقعی هنگامی شروع می شود كه وقت را صرف كارهایش، نوشته هایش و كارهای ناتمام و بی وقفه اش می كند و برای تكمیل كارها همواره عجله دارد. پیاژه تمام مدت، كار می كند. البته نمی شود گفت، چون كار می كند، بازی نمی كند، زیرا كار نیز نوعی بازی است. فقط هدف دارد. هدف پیاژه، ساختن منطق ذهن انسان، منطق زندگی و یافتن پیدایش منطق زندگی است هدفی كه مدت های مدیدی است پی می گیرد؛ هدفی كه عملاً او را در تمام كارهایش رهبری می كند. یك انسان عادی چنین هدفی ندارد و به تقاضای بیرونی بیشتر پاسخ می دهد. البته پیاژه هم به جهان خارج پاسخ می دهد، منتها در محدوده هدفش. مبحث اساسی او در این كتاب زیست شناسی و شناخت است كه كوشیده است همریختی را نشان دهد. او می گوید: «موجود زنده توانایی پیش بینی و پیش نگری دارد. پیش نگری های گوناگونی، در جهان جانداران دیده می شود. برای مثال، غنچه از آمدن گل خبر می دهد و مراحل جنینی از آمدن اندام بزرگسال و جز آن. من پیش نگری را در گیاهان مطالعه می كنم كه در آنها دگرگونی بهتر قابل پیگیری است و امكان تجزیه و تحلیل را در هر گونه ای فراهم می سازد. شاخه های فرعی در گیاهان سدوم، به زمین می ریزند و از آنها گیاهان جدیدی می رویند. نهال های جدید رشد می كنند و شاخه ها آماده ریزش می شوند و الی آخر . گیاهان و جانداران هر كدام پیش نگری هایی دارند كه از محیطی به محیط دیگر تغییرات زیادی می یابند. آنچه برای او بسیار جالب و موضوع مطالعه است، این مسئله، در موجودات زنده ای است كه سیستم مغز و اعصاب ندارند. هنگامی كه موجود زنده در برابر موقعیت های بیرونی، رفتار نشان می دهد یا مسئله ای را حل می كند زیرا یافتن راه حل برای یك مسئله مانند رفتار غریزی، با وراثت برنامه ریزی نشده است. از این هنگام است كه روان شناسی آغاز می شود. ژان پیاژه كودك را به عنوان مدل در حال رشد می داند البته مطالعه سازمان شناخت بزرگسالان از دیدگاه بازسازی تدریجی تاریخ اندیشه، كمال مطلوب است. اما مراحل جالب توجه از دیدگاه او كه درواقع ناشناخته ترین هم هست بازسازی مراحل ماقبل تاریخ است. در مطالعه شكل گیری ذهن انسان باید مراحل را از میمون تا انسان و همچنین مراحل ماقبل تاریخ و مراحل انسان فسیل شده را بازسازی كرد. برای این كار، فقط چند تكنیك شناخته شده است. پیدایش زبان، فنون انتقال از نسلی به نسلی دیگر، اینها متاسفانه ناشناخته مانده اند. از او سئوال می شود كه آیا دركودك پایداری شیء وجود دارد ( به عبارت دیگر، پیش از ۱۰ ماهگی اگر مادرش را نبیند فكر می كند كه دیگر وجود ندارد) فكر نمی كند، زیرا ابزار لازم برای اندیشیدن را ندارد. اگر مادر از دیدش كنار رود، تنها وسیله باز آوردن او دادو بیداد راه انداختن است، وگرنه نمی تواند مادرش را در مكانی جای دهد. مثالی ساده تر می زنم. پیش از سن حدود ۹ ماهگی اگر بازیچه ای را كه دوست دارد به كودك نشان دهیم و موقعی كه دارد آن را می گیرد، دستمالی روی آن بكشیم و از نظر پنهان كنیم، كودك دستش را پس می كشد. گویی بازیچه دیگر وجود ندارد. به فكرش نمی رسد كه دستمال را كنار بزند و بازیچه را بر دارد. در حالی كه اگر چهره اش را با دستمال بپوشانیم، قادر است آن را كنار بزند در واقع ایده پایداری شیء و پرداختن به جست و جوی آن، دیر ظاهر می شود. حدود ۸ ، ۹یا۱۰ ماهگی. این امر اساس تجسم جهان مادی است و می بینیم كه باید ماه ها صبر كرد تا كودك به آن دست یابد. در كودك خردسال از حدود یك و نیم سال، كاركردهای نشانه ای: تقلید غیابی، بازی نمادین ، زبان گفتاری و تصویر ذهنی و
. پدید می آیند و از حدود یك و نیم سال تا هفت سالگی اندیشه تجسمی به وجود می آید. البته در این دوران، اندیشه، پیش عملیاتی است. به عبارت دیگر، در معنایی كه من به كار می برم اندیشه عملیاتی آغاز می شود. اما از آنجایی كه عملیات در این دوره به طور مستقیم با اشیاء در ارتباط است دوره عملیات ملموس نامیده می شود. عملیات ملموس، اعمالی است درونی، درونی شدنی و بازگشت پذیر، یعنی در دو سو جریان دارد، مانند جمع و تفریق. سپس عملیات صوری ظاهر می شود كه به طور مستقیم با اشیا سر و كار ندارد ( و مبتنی بر فرضیه است.)