پاورپوینت اصول و روشهای طراحي پرسشنامه

دسته بندي : جزوه » آموزشی
این پاورپوینت در مورد اصول و روشهای طراحي پرسشنامه در 85 اسلاید کامل و شامل مقدمه،تعریف، اصول و روشهای طراحي پرسشنامه،پرشسنامه،طراحی پرسشنامه،پرسشنامه استاندارد چیست،شرایط پرسش‌نامه،روش هاي اجراي پرسشنامه ،انواع پرسشنامه ،پرسشنامه های جمع اجرا،پرسشنامه های پستی،تهيه شناسنامه پرسشنامه، و...و منابع می باشد.

قسمتی از متن:

چگونه پرسش‌نامه‌ای خوب و مناسب تهیه کنیم که به‌طور دقیق تصمیم و هدف مدنظرمان را مورد سنجش قرار دهد؟

پرسش‌نامه ابزاری تحقیقاتی با مجموعه‌ای از پرسش‌هاست که با هدف جمع‌آوری و ثبت اطلاعات استفاده می‌شود. ابزار اندازه‌گیری (در اینجا پرسش‌نامه) باید با حداکثر دقت و حداقل خطا طراحی و به کار برده شود. در اینجا با توجه به تجربه‌های علمی و عملی «نظربازار»، نکاتی کوچک، اما کلیدی مطرح می‌شود که می‌تواند به توسعۀ کیفیت و دقت نتایج حاصل از پژوهش‌های پرسش‌نامه‌ای منجر شود. امید است محققان عزیز با رعایت مباحث زیر به طراحی پرسش‌نامۀ مدنظر خود اقدام کنند.

بايد توجه داشت كه پرسشنامه طوري تدوين شود كه اولا از نظر حجم ، حوصله بر نباشد و ظرفيت رواني پاسخگويان دراين زمينه در نظر گرفته شود و در ثاني از نظر موضوعي، سوالها در يك ارتباط منطقي با هم طراحي شوند و خلايي بين آنها ايجاد نشود. يعني هر سوال به سوال ما قبل و بعد خود ارتباط و اتصال موضوعي داشته باشد.

اهدافتان را مشخص کنید

قبل از اینکه حتی اولین پرسش را بنویسید، بسیار مهم است که ایده‌ای بسیار روشن دربارۀ آنچه پرسش‌نامۀ شما قصد دارد به‌دست آورد، داشته باشید. اهدافی را بنویسید که قرار است در پرسش‌نامه سنجیده شود. دربارۀ چیزهایی که باید از ذهن مخاطب استخراج شود، فکر کنید. همچنین به چگونگی تحلیل هر پرسش برای رسیدن به نتایج مورد نیاز خود بیندیشید. گاهی اوقات مطرح‌کردن یک پرسش به مقدمه نیاز دارد. باید چندین پرسش فرعی مطرح شود تا درنهایت این پرسش بدون هیچ‌گونه موضع‌گیری پاسخ داده شود. هدف از طراحی پرسش‌نامه به‌دست‌آوردن حداکثر پاسخ‌های قابل استفاده و دقیق است. برای مثال یک شرکت تولید‌کنندۀ آب‌میوه می‌خواهد نوع جدیدی از نوشیدنی میوه‌ای را وارد بازار کند. هدف این تولیدکننده از انجام تحقیقات بازار باید سنجش میزان آشنایی افراد با طعم‌های مختلف آب‌میوه، میزان و نحوۀ مصرف و نوع بسته‌بندی محصول و… باشد.1 برای حداکثرکردن سرعت پاسخ باید:

برای پرسش‌نامۀ خود عنوانی کوتاه و معنی‌دار انتخاب کنید.

پرسش‌نامۀ خود را تا حد ممکن کوتاه و مختصر طراحی کنید.

درصورت لزوم برای پاسخ‌گرفتن، انگیزه‌هایی ایجاد کنید.

جامعۀ هدف را مشخص کنید

ممکن است دسترسی به افرادی که می‌توانند پاسخ مفید به پرسش‌نامۀ شما بدهند، عملی نباشد. در چنین مواقعی، نیاز خواهید داشت که یک نمونه از جامعۀ مورد نظر را برای بررسی انتخاب کنید. 2

جمعیت: همۀ اعضای گروهی که به آن علاقه‌مندید.

نمونه: زیرمجموعه‌ای از جمعیت انتخاب‌شده برای دریافت پرسش‌نامه.

مخاطبان: زیرمجموعه‌ای از نمونه‌هایی که پرسش‌نامه را کامل می‌کنند و برمی‌گردانند.

هنگام انتخاب نمونه مطمئن شوید که او نمایندۀ جمعیتی است که دربارۀ آن‌ها مطالعه کرده‌اید. برای مثال نمونۀ مدنظر شامل زنان و مردان باشد. همچنین مخاطبان پرسش‌نامه از طیف‌های مختلف جامعه با میزان تحصیلات متفاوت باشند. اینجا می‌توانید دبارۀ «کلان‌شهرهای ایران» بخوانید.

شرایط پرسش‌نامه

سرعت پاسخ‌گویی را با فراهم‌آوردن اطلاعات و دستورالعمل‌های واضح به‌صورت زیر افزایش دهید:

مشخص کنید شما چه کسی هستید. سعی کنید در چند خط هدف پرسش‌نامه را برای پاسخ‌گویان بیان کنید.

دستورالعمل واضحی برای چگونگی پاسخ‌گویی به پرسش‌ها فراهم آورید؛ مثلاً آیا یک یا چند پاسخ مورد انتظار شماست؟ آیا پاسخ‌ها باید رتبه‌بندی شده باشند؟ در این صورت آیا «۱»، بالاترین امتیاز است یا پایین‌ترین؟

بسته به نوع پرسش‌نامه (کتبی و ایمیلی و موبایلی) از پرسش‌های متناسب استفاده کنید.

انواع پرسش‌ها 3

انواع مختلفی از پرسش‌ها وجود دارد که شما می‌توانید برای به‌دست‌آوردن اطلاعات مورد نیازتان از آن‌ها استفاده کنید. به‌طور‌کلی می‌توان پرسش‌ها را در دو دستۀ «باز» و «بسته» قرار داد. پرسش بسته به فرد کمک می‌کند تا با انتخاب یکی از گزینه‌های فراهم‌شده، سریع‌تر تصمیم بگیرد. «آیا تاکنون تجربۀ خرید اینترنتی داشته‌اید؟» پاسخ این پرسش بله یا خیر است. بهتر است پرسش‌های طیف‌دار را با تعداد پاسخ‌های «فرد» مطرح کنید؛ چراکه پراکندگی از پاسخ‌های «میانه»، دقیق‌تر تحلیل می‌شود. باید توجه کرد که در بیان پرسش، پاسخ‌های متناسب درج شود.

مثال: «من به تبلیغات برند بانک «آ» اعتماد دارم.»

پاسخ‌های متناسب: ۱) کاملاً مخالفم ۲) تاحدودی مخالفم ۳) مخالفم ۴) نه موافقم نه مخالف ۵) تا حدودی موافقم ۶) موافقم ۷) کاملاً موافقم

می‌توان گزینه‌های ۲ و ۵ را حذف کرد.

مثال: «تا چه حد تبلیغات برند بانک «آ» را قابل اعتماد ارزیابی می‌کنید؟»

پاسخ‌های متناسب: ۱) خیلی کم ۲) کم ۳) متوسط ۴) زیاد ۵) خیلی زیاد

بهتر است از درج پرسش‌ها و عبارات منفی خودداری شود؛ زیرا پراکندگی پاسخ‌ها را در افرادِ با دیدگاه همگن افزایش می‌دهد و درپی آن دقت پاسخ‌ها کاهش خواهد یافت. برای مثال، به‌جای «من از محصول «آ» خرید نمی‌کنم» بهتر است نوشته شود: «من از محصول «آ» خرید می‌کنم».

مزایا و معایب هرکدام از این‌ها در جدول زیر فهرست شده است.

پرسش‌های بسته پرسش‌های باز

استخراج داده‌های کمی استخراج داده‌های کیفی

تشویق به‌دلیل پاسخ‌هایی که به فکر چندانی نیاز ندارند. تشویق به‌دلیل آزادی بیان و عقیده.

پاسخ‌گویی به آن برای هرکسی با هر میزانی از سواد، آسان است. ممکن است برای مخاطبانی که سواد کمی دارند، دلسرد‌کننده باشد.

پاسخ‌گویی به آن سریع است و سرعت پاسخ شما را افزایش می‌دهد. مدت بیشتری طول می‌کشد تا پاسخ داده شود و ممکن است برخی از افراد از پاسخ‌گویی به آن صرف‌نظر کنند.

کدکردن و تحلیل آن آسان است. تحلیل آن دشوارتر است. پاسخ‌ها ممکن است اشتباه تفسیر شوند.

چارچوب‌های طراحی پرسش 4

پرهیز از جهت‌دهی به پاسخ‌ها: استفا

گرد آوري اطلاعات مورد نياز تحقيق يكي از مراحل اساسي آن مي باشد. جمع آوري داده ها به صورت مناسب
مي تواند محقق را در اجراي صحيح پژوهش و نتيجه گيري دقيق و مبتني بر واقعيت ياري نمايد.

انواع روش هاي اجراي پرسشنامه ، محاسن و معايب آنها

راه های افزايش نرخ جواب

نحوه برخورد با عدم پاسخگويی

فاکتورهای مؤثر در انتخاب روش اجرای پرسشنامه
*