دانلود مقاله بررسي خداشناسي سعدي با تكيه بر صفات باري تعالي

دسته بندي : علوم انسانی » تاریخ و ادبیات
دانلود مقاله بررسي خداشناسي سعدي با تكيه بر صفات باري تعالي

نوع فایل: word

فرمت فایل: doc

قابل ویرایش

تعداد صفحات : 257 صفحه

قسمتی از متن :

سعدي در تاريخ ادب فارسي شاعري بزرگ و نويسنده¬اي توانا واديبي فرزانه شناخته شده است. بیت های بلندی كه وي به صورت غزل، قصيده ، رباعي و ترجيع بند سروده از يك سو و دو كتاب مشهور او – بوستان و گلستان- از سوي ديگر دلیل آشکاری بر فسحت میدان ادب و ابداع در تعبیر، در آثار اوست.
بازنگري شعر و انديشه¬هاي والاي سعدي در هر عصر و زمان و گلگشت در بوستان و گلستان وي كه، مشحون از عطر گل¬هاي فرهنگ اسلامي است، آدمي را به كمال انساني و معنوي رهنمون مي‌سازد.
آثار سعدي بازگوي تلاش او براي بيان معرفت خداست. در مجموعه او، همه پديده¬ها هدفمند است،تا انسان را از معرفت غریزی به معرفت ربانی فرصت عروج بخشد.
برگ درختان سبز پيش خداوند هوش هر ورقي دفتري ست معرفت كردگار
«كليات، ص 509»
«تسبيح كائنات، آمد و شد خورشيد و ماه و پويائي و كارگري و رسالت باد و ابر و باران، شكوه كوهساران و درياها، درختان، مرغان نغمه خوان، گياهان و ميوه¬هاي الوان، مراحل تكوين جنين ، يادكرد صفات جلال و جمال الهي و ده ها موضوع ديگر، آرمان شعري سعدي را در شناخت خداوند تشكيل مي¬دهد.» ( )
شيخ اجل، اشعار بلندی را در توحيد سروده است كه به صفات الهي چه جمالي و چه جلالي اشاره دارد و او را به داشتن علم و قدرت و لطف و كبريا ... توصيف مي¬كند و ذات پاكش را از هر شائبه ای منزه می شناسند.
وصف اين معاني در آثار گوناگون او بويژه بوستان هويداست. او علاوه بر دعوت انسانها به شناخت حق،آنها از تفكر در ذات الهي نهي مي¬كند:
نه هر جاي مركب توان تاختن كه جایی سپر بايد انداختن
«بوستان، ص 35»
او طي طريق، تفكر در آثار و آيات و آلاء حق مي¬داند نه تفكر بي‌حاصل در ذات اقدس الهي زيرا كه:
خاصان در اين ره فرس رانده¬اند به لااحصي از تگ فرومانده¬اند
«بوستان، ص 35»
او معتقد است اگر انسان در اين وادي بي‌كران، طالب فرس راندن است بايد آيينه دل را صيقل دهد و آنگاه كه عشق الهي در دل او تابيد با بال محبت در آسمان عشق به پرواز در آيد.
خواننده ارجمند در اين رساله علاوه بر آشنايي با سعدي و دوران او از جهت های مختلف به طرز تفکر و چگونگی عقاید او آگاهي مي¬يابد.
با توجه به موضوع رساله- كه خداشناسي سعدي با تكيه بر صفات الهي ست- نگارنده صفات ذكر شده در گلستان و بوستان را استخراج كرده و با استناد به جمله ها و ابيات سعدي به توضيح آنها پرداخته است.
در ابتدا آيات در بردارنده هر صفت در ذيل همان صفت ذكر شده و بعد در صورت لزوم برخي صفت¬ها را از لحاظ لغوي معني کرده است و سر انجام با آوردن نمونه های صفت مورد نظر از گلستان و بوستان،نظریه شیخ بیان شده است.
در انتها با بررسي اوصاف الهي، با توجه به بسامد بالاي صفات جمالي، نگارنده بر آن بوده است كه شيخ اجل بر رحمانيت حق بيش از قهاريت و جباريت او تکیه داشته و اين معرفت ناشي از حالت روحاني وي بوده كه ذات مطلق را نه به برهان بلكه به ذوق و وجدان درك كرده است.
از آنجا كه هر اثري ناگزير از عيب و نقص است، اينجانب نيز طبيعتاً كار خود را مبرّا از نقص و خطا نمي‌داند و اميدوار است ، كمبودها و نارسايي¬هايي كه از ديد بنده پنهان بوده از راه تذكار استادان صاحب نظر جبران شود.

فهرست منابع و ماخذ:
1- بوستان، سعدي، تصحيح : يوسفي، غلامحسين ، تهران: انتشارات خوارزمي ، چاپ هفتم، 1381
2- پژوهشي در روايات و مضامين سعدي، لسان، حسين، ذكر جميل سعدي، كميسيون ملي يونسكو ايران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1366.
3- تاريخ ادبيات ايران، ريپكا، يان، ترجمه : ابوالقاسم سري، انتشارات سخن، 1383.
4- تاريخ ادبيات در ايران، صفا، ذبيح الله ، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1351.
5- تاريخ ادبي ايران، برون ، ادوارد، ترجمه: علي پاشا صالح، انتشارات اميركبير، 1358.
6- تاريخ تمدن ، دورانت ، ويل، ترجمه: ابوالقاسم طاهره، تهران، انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ چهارم، 1373.
7- تاريخ جنگ هاي صليبي، گروسه، رنه، ترجمه: ولي الله شادان، نشر و پژوهش فرزان روز، چاپ دوم، 1384.
8- تاريخ قرون وسطي، ماله، آلبر ؛ ايزاك ، ژوله، ترجمه: ميرزا عبدالحسين خان هژير، تهران، نشر دنياي كتاب و نشر علم، 1366.
9- تحقيق دربارة سعدي، ماسه، هانري، ترجمه: محمدحسن مهدوي اردبيلي؛ غلامحسين يوسفي، انتشارات توس، چاپ اول، 1364.
10 تحصيلات سعدي در بغداد و نظامية‌بغداد، كسايي، نصرالله، سعدي شناسي، به كوشش : كوروش كمالي سروستاني بنياد فارسي شناسي، 1378.
11-جستجو در تصوف ايران، زرين كوب ، عبدالحسين ، انتشارات اميركبير، چاپ هفتم، 1385.
12-چهار سخنگوي وجدان ايراني، اسلامي، محمدعلي، نشر قطره، 1383.
13-حيات سعدي ، حالي، الطاف حسين، ترجمه: سيدنصرالله سروش، تهران، بنگاه دانش، 1316.
14-دايره المعارف بزرگ اسلامي، زيرنظر : موسوي بجنوردي ، كاظم ، ناشر: مركز دايره المعارف بزرگ اسلامي.
15-دايره المعارف تشيع، زيرنظر: حاج سيد جوادي، احمد صدر ، ناشر: شهيد سعيد محبي، 1383.
16- دربارگاه خاطر سعدي، شاهرخي، محمود، ذكر جميل سعدي، كميسيون ملي يونسكو ايران، انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، 1366.
17-رسالة قشيريه، قشيري ، عبدالكريم بن هوازن، ترجمه: ابوعلي حسن بن احمد عثماني، تصحيح : بديع الزمان فروزان فر، انتشارات علمي و فرهنگي ، 1385.
18-زندگي وآثار مولانا جلال الدين رومي، اقبال ،افضل، ترجمه: حسن افشار، نشر مركز، چاپ اول،‌1375.
19-سعدي، موحد، ضياء، انتشارات طرح نو، چاپ سوم، 1378.
20-سعدي و سهروردي ، فروزان فر، بديع الزمان ، مجموعه مقالات و اشعار بديع الزمان فروزان‌فر، به كوشش: عنايت الله مجيدي، كتاب فروشي دهخدا، سال نشر: نامعلوم.
21- سعدي و فلسفه زندگي، رقابي، حيدر، ذكر جميل سعدي
22- سعدي و معرفت كردگار، تجليل، جليل ، ذكر جميل سعدي،
23- سلطان طريقت ، پورجوادي، نصرالله ، تهران، انتشارات بنياد فرهنگ ايران، 1359.
24- سوانح، غزالي، احمد، بر اساس تصحيح : هلموت ريتر، تصحيح : نصرالله پورجوادي، انتشارات بنياد فرهنگ ايران، 1359.
25- سيرت جلال الدين منكبرني، خرندزي زيدري نسوي، شهاب الدين محمد، تصحيح : مجتبي مينوي، تهران، بنگاه ترجمه و نشر كتاب، 1344.
26- شرح مثنوي شريف، فروزان فر، بديع‌الزمان ، انتشارات زوّار ، چاپ دهم، 1381.
27- شك و شناخت، غزالي توسي، ابوحامد امام محمد، ترجمه: صادق آيينه‌وند، تهران، انتشارات اميركبير، 1362.
28- عوارف المعارف، سهروردي، شيخ شهاب الدين ، ترجمه: ابومنصوربن عبدالمؤمن اصفهاني، به اهتمام: قاسم انصاري، تهران، انتشارات علمي و فرهنگي، 1384.
29- فرهنگ آنندراج، پادشاه ، محمد، متخلص به «شاد» زيرنظر محمد دبيرسياقي، تهران، انتشارات كتابخانه خيام، 1336.
30- فرهنگ اصطلاحات معاصر، ميرزايي، نجف علي، تصحيح : ياسين صلواتي، احمد امام‌زاده، دارالاعتصامي، 1377.
31- فرهنگ بزرگ جامع نوين (ترجمة المنجد) ترجمه: سياح، احمد، انتشارات اسلام، 1377.
32- فرهنگ صبا، بهشتي، محمد، انتشارات صبا، چاپ پنجم، 1378.
33- فرهنگ لغات و اصطلاحات و تعبيرات عرفاني، سجادي، سيدجعفر، انتشارات طهوري، چاپ دوم، 1373.
34- قابوسنامه ، عنصرالمعالي، كيكاووس بن اسكندر بن قابوس بن و شمگيربن زيار، تصحيح :غلامحسين يوسفي ، انتشارات علمي و فرهنگي ، چاپ چهارم، 1366.
35- قلمرو سعدي، دشتي ،‌علي ، زير نظر: مهدي ماحوزي، انتشارات اساطير، چاپ دوم، 1380.
36- كشف المحجوب ، هجويري، ابوالحسن علي بن عثمان، تصحيح : محمود عابدي، انتشارات سروش، 1384.
37- كليات سعدي، تصحيح : اقبال آشتياني ، عباس ، نشر علم، چاپ سوم، 1370.
38- كليات سعدي، تصحيح: فروغي، محمدعلي ، انتشارات ققنوس، چاپ هفتم، 1379.
39- كيمياي سعادت، غزالي توسي، ابوحامد امام محمد، به كوشش : حسين خديو جم، انتشارات علمي و فرهنگي ، چاپ يازدهم، 1383.
40- گلستان، سعدي، تصحيح: يوسفي، غلامحسين، تهران، انتشارات خوارزمي، چاپ ششم، 1381.
41- لغت نامة دهخدا ،تأليف : دهخدا، علي اكبر، تهران، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373.
42- مثنوي معنوي، بلخي، مولانا جلال الدين محمد، تصحيح : رينولدنيكلسون، انتشارات ققنوس، چاپ پنجم، 1380.
43- ملل و نحل ، شهرستاني ،‌ابوالفتح محمد بن عبدالكريم، ترجمه: افضل الدين صدر تركه اصفهاني، تصحيح و ترجمه: سيد محمد رضا نائيني ، چاپ خانة‌علمي، سال چاپ (نامعلوم).
44- مولوي نامه، همائي، جلال الدين ، نشر هما، چاپ نهم، 1376.
45- نكاتي در سرگذشت سعدي، طباطبائي، محمدمحيط؛ ذكر جميل سعدي.
46- نفثه المصدور، خرندزي زيدري نسوي، شهاب الدين محمد، تصحيح: اميرحسين يزدگردي ،‌اداره كل نگارش وزارت آموزش و پرورش، 1343.
47- نفحات الانس، جامي، عبدالرحمن ، تصحيح : محمود عابدي، تهران، انتشارات اطلاعات، 1370.
48- نواخوان بزم صاحبدلان، گزينش و گزارش: رضا انزابي نژاد ، تهران، نشر جامي، چاپ نهم، 1383.
49- نهج البلاغه، ترجمه: شهيدي، سيدجعفر، انتشارات علمي و فرهنگي، چاپ هجدهم، 1379.