دانلود مقاله زندگینامه ناصر خسرو

دسته بندي : علوم انسانی » تاریخ و ادبیات
دانلود مقاله زندگینامه ناصر خسرو

نوع فایل: word

فرمت فایل: doc

قابل ویرایش

تعداد صفحات : 163 صفحه

قسمتی از متن :

حکیم ناصر خسرو از شاعران بزرگ و فیلسوفان برتر ایران است که بر اغلب علوم عقلی و نقلی زمان خود از قبیل فلسفه‌ی یونانی و حساب و طب و موسیقی و نجوم و فلسفه و کلام تبحر داشت و در اشعار خویش به کرات از احاطه داشتن خود بر این علوم تأکید کرده است. ناصرخسرو بهمراه حافظ و رودکی جزء سه شاعری است که کل قرآن را از برداشته است. وی از آیات قرآن در آثار خویش برای اثبات عقاید خویش استفاده کرده است.
زندگینامه
ابومعین ناصر بن خسرو بن حارث قبادیانی بلخی، معروف به ناصرخسرو، در سال ۳۹۴ در روستای قبادیان در بلخ (در استان بلخ در شمال افغانستان امروز) در خانواده‌ی ثروتمندی چشم به جهان گشود.
بگذشت ز هجرت پس سیصد نود و چار بنهاد مرا مادر بر مرکز اغبر
(اغبر= غبارآلود، مرکز اغبر = کره زمین)
در آن زمان پنج سال از آغاز سلطنت سلطان محمود غزنوی میگذشت. ناصرخسرو در دوران کودکی با حوادث گوناگون روبرو گشت و برای یک زندگی پرحادثه آماده شد: از جمله جنگهای طولانی سلطان محمود و خشکسالی بی سابقه در خراسان که به محصولات کشاورزان صدمات فراوان زد و نیز شیوع بیماری وبا در این خطه که جان عده ی زیادی از مردم را گرفت.
ناصرخسرو از ابتدای جوانی به تحصیل علوم متداول زمان پرداخت و قرآن را از بر کرد. در دربار پادشاهان و امیران از جمله سلطان محمود و سلطان مسعود غزنوی به عنوان مردی ادیب و فاضل به کار دبیری اشتغال ورزید و بعد از با شکست غزنویان از سلجوقیان، ناصرخسرو به مرو و به دربار سلیمان چغری بیک، برادر طغرل سلجوقی رفت و در آنجا نیز با عزت و اکرام به حرفه دبیری خود ادامه داد و به دلیل اقامت طولانی در این شهر به ناصرخسرو مروزی شهرت یافت.
همان ناصرم من که خالی نبود ز من مجلس میر و صدر وزیر
نخواندی به نامم کس از بس شرف ادیبم لقب بود و فاضل دبیر
به تحریر اشعار من فخر کرد همی کاغذ از دست من بر حریر
وی که به دنبال سرچشمه حقیقت میگشت با پیروان ادیان مختلف از جمله مسلمانان، زرتشتیان، مسیحیان، یهودیان و مانویان به بحث و گفتگو پرداخت و از رهبران دینی آنها در مورد حقیقت هستی پرس و جو کرد. اما از آنچا که به نتیجه ای دست نیافت دچار حیرت و سرگردانی شد و برای فرار از این سرگردانی به شراب و میگساری و کامیاری های دوران جوانی روی آورد.
در سن چهل سالگی شبی در خواب دید که کسی او را میگوید «چند خواهی خوردن از این شراب که خرد از مردم زایل کند؟ اگر بهوش باشی بهتر» ناصرخسرو پاسخ داد «حکما چیزی بهتر از این نتوانستند ساخت که اندوه دنیا ببرد» مرد گفت «حکیم نتوان گفت کسی را که مردم را به بیهشی و بی خردی رهنمون باشد. چیزی باید که خرد و هوش را بیفزاید.» ناصرخسرو پرسید «من این از کجا آرم؟» گفت «عاقبت جوینده یابنده بود» و به سمت قبله اشاره کرد. ناصرخسرو در اثر این خواب دچار انقلاب فکری شد، از شراب و همه لذائذ دنیوی دست شست، شغل دیوانی را رها کرد و راه سفر حج در پیش گرفت. وی مدت هفت سال سرزمینهای گوناگون از قبیل ارمنستان، آسیای صغیر، حلب، طرابلس، شام، سوریه، فلسطین، جزیرة العرب، قیروان، تونس، و سودان را سیاحت کرد وسه یا شش سال در پایتخت فاطمیان یعنی مصر اقامت کرد و در آنجا در دوران المستنصر بالله به مذهب اسماعیلی گروید و از مصر سه بار به زیارت کعبه رفت.

فهرست منابع
امين، سيد محسن: اعيان الشيعه، دارالتعارف للمطبوعات، بيروت 1983 م.
براون، ادوارد: تاريخ ادبيات ايران از فردوسى تا سعدى، چاپ دوم، ترجمه و حواشى فتح الله مجتبايى، سازمان كتابهاى جيبى، تهران 1342.
حاجى خليفه: كشف الظنون من اسامى الكتب و الفنون، دارالفكر، بيروت 1982 م.
رضازاده شفق: تاريخ ادبيات ايران، شركت مطبوعات، تهران 1315.
سمرقندى، امير دولتشاه: تذكرة الشعراء، به همت محمد رمضانى، چاپخانه خاور، تهران 1338.
صفا، ذبيح الله: تاريخ ادبيات در ايران، چاپ ششم، انتشارات ابن سينا، تهران.
قباديانى، ناصر خسرو: ديوان اشعار، تصحيح مجتبى مينوى، چاپ سوم، دنياى كتاب، تهران 1372.
قباديانى، ناصر خسرو: رساله در پاسخ 91 پرسش، تصحيح مجتبى مينوى، چاپ سوم، دنياى كتاب، تهران 1372.
قباديانى، ناصر خسرو: روشنايى نامه، تصحيح مجتبى مينوى، چاپ سوم، دنياى كتاب، تهران 1372.
قباديانى، ناصر خسرو: زاد المسافرين، به كوشش ادوارد براون، محمد بذل الرحمان، برلن 1340هـ ق.
قباديانى، ناصر خسرو: سعادت نامه، تصحيح مجتبى مينوى، چاپ سوم، دنياى كتاب، تهران 1372.
قباديانى، ناصر خسرو: سفر نامه، به كوشش محمد دبير سياقى، چاپ دوم، كتابفروشى زواره، تهران 1356.
قباديانى، ناصر خسرو: سفر نامه، به كوشش نادر وزينپور، چاپ هفتم، انتشارات امير كبير، تهران 1367.
محقق، مهدى: تحليل اشعار ناصر خسرو، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران 1359.
مؤيد ثابتى، على: تاريخ نيشابور، انجمن آثار ملى، تهران.
مدرس، محمد على: ريحانة الادب، چاپ دوم، كتابفروشى خيام، تهران 1369.
منصورى، فيروز: نگاهى نو به سفرنامه ناصر خسرو، انتشارات چاپخش، تهران 1372.
موسوى خوانسارى، محمد باقر: روضات الجنات فى احوال العلما و السادات، چاپ اسماعيليان، قم.
ميرآخوند، مير محمد بن سيد برهان الدين خواوندشاه: تاريخ روضةالصفا، كتابفروشىهاى مركزى ، خيام، پيروز، تهران 1339.
نفيسى، سعيد: تاريخ نظم و نثر در ايران و در زبان پارسى، كتابفروشى فروغى، تهران 1344.
نوايى، مير نظام الدين عليشير: تذكرة المجالس النفائس، به اهتمام على اصغر حكمت، كتابفروشى منوچهرى 1362.
هدايت، رضا قلىخان: رياض العارفين، تصحيح مهديقلى هدايت، كتابخانه مهديه تهران، تهران 1316.
برگرفته از
• کرامت الله تفنگدار شیرازی، دیوان اشعار، تهران ۱۳۷۴
• دکتر جعفر شعار، گزیده‌ای اشعار ناصرخسرو. تهران ۱۳۷۰
• دکتر جعفر شعار، سفرنامه ناصرخسرو، تهران ۱۳۷۱
• برتلس، ناصرخسرو و اسماعیلیان. مسکو ۱۹۴۶. به زبان روسی.