دانلود مقاله اثرسرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران

دسته بندي : علوم انسانی » اقتصاد
دانلود مقاله اثرسرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران

نوع فایل: word

فرمت فایل: doc

قابل ویرایش

تعداد صفحات : 92 صفحه

قسمتی از متن :

مقدمه
توسعه صادرات غیر نفتی، علاوه براین که سبب افزایش درآمد های ارزی و غیر نفتی و بهبود تراز پرداختهای تجاری می شود، می تواند تاثیر زیادی بر اشتغال در کشور بگذارد. اما واقعیت این است که در ایران معمولا زمانی به رشد و توسعه صادرات غیر نفتی توجه می شود که صادرات و درآمدهای حاصل از فروش آن دچار رکود شده باشد. در این زمان معمولا یکسری سیاستهای تشویقی و کوتاه مدت نظیر کاهش و یا حذف تعرفه های صادراتی، اعطای جوایز صادراتی و ... اجرا می شود که در کوتاه مدت موجب افزایش صادرات غیر نفتی می شود. اما باید توجه داشت که جهت رشد و توسعه صادرات غیر نفتی در بلند مدت باید سیاست گذاری های پایه ای و بنیادی صورت گیرد .
منابع مالی كافی و يا همان سرمايه قادر است توليد را تحرك بخشد و با افزايش توليد و رشد تجارت، رفاه جامعه تامين شده و سطح زندگی مردم بهبود می يابد و زمينه بيشتری به لحاظ امنيت سرمايه گذاری به خصوص سرمايه گذاری خارجی در اين كشورها به وجود می آيد كه به رشد و توسعه اقتصادی منجر خواهد شد.

1-1) بيان مسئله
مشکلات ناشی از اقتصاد تک محصولی و اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، اقتصاد ایران را به شدت تحت تاثیر نوسانات بهای جهانی نفت قرار داده است. در تحقیقات اخیر ، ایده پیشرو بودن بخش صادرات به عنوان موتور رشد توسعه اقتصاد داخلی به ویژه به دلیل کسب درآمد از خارج و بهبود تراز پرداخت ها، به توسعه رقابت بین المللی از طریق رشد صادرات، ایجاد رشد در صنعت و تولیدات داخلی، اشتغال زایی و کسب اعتبار در عرصه بین المللی بر می گردد. از آنجا که روند تجارت جهانی با کاهش سهم مواد اولیه و خام و تولیدات کشاورزی همراه بوده است و تنها منبع قابل اتکا برای تضمین رشد تولید ملی و افزایش درآمد های ارزی، صادرات محصولات غیر نفتی است، بنابراین توجه به صادرات غیر نفتی، یک ضرورت ملی است. از سوی دیگر، لزوم سرمایه گذاری فراوان در راستای افزایش حجم تولید، موضوع غیر قابل انکاری است که می تواند منابع و نیاز های تولید کالاهای صادراتی را نیز برآورده سازد. به این ترتیب، نیاز به سرمایه گذاریهای جدید برای توسعه کالاهای صادراتی، امری ضروری است .
کشورهای صنعتی غربی آبستن دو قرن تجربه توسعه ‌یافتگی پس از انقلاب صنعتی می‌‌باشند و رسیدن کشور‌های در حال توسعه به ماشین حرکت توسعه آنها بدون توسل به تجربه توسعه ‌یافتگی‌شان به همان اندازه وقت‌گیر است که این کشورها تحمل کرده‌اند و از سوی دیگر به دلیل سرعت فزاینده رشد و توسعه علم و دانش، ممکن است این شکاف بین کشورهای شمال و جنوب به طور فزاینده افزایش یابد؛ به همین خاطر توجه به میانبر‌ها در رفع این شکاف اهمیت بسزایی دارد.
سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی که معمولا از جانب کشورهای توسعه یافته ‌تر به سمت کشور‌های در حال توسعه سرازیر می‌‌شود، یک راه انتقال این تجربه است. انتقال تکنولوژی، مدیریت، آموزش، انتقال سرمایه انسانی و کارآفرینی از جمله پیامد‌های انتقال سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی است. متاسفانه کشور ایران در این بخش پس از انقلاب اسلامی ‌‌تاکنون نتایج امید بخشی نگرفته است. اگر به برخی آمارهای بین‌المللی نگاه کنیم، عدم توجه سیاست‌های دولت‌های بعد از انقلاب را به این امر متوجه خواهیم شد. مطابق با گزارش سرمایه‌گذاری جهانی کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل UNCTAD)) در سال 2008، جریان ورودی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ایران برای سال 2005 که بیشترین مقدار را در بین این سال‌ها به خود اختصاص داده است، 918‌میلیون دلار بوده و در سال قبل و بعد به ترتیب 306 و 317‌میلیون دلار بوده است. این در حالی است که این مقدار برای کشور چین در سال 2005 چیزی حدود 79 برابربيشتر از كشور ايران بوده و در سال قبل و بعد نيز به ترتیب 198 و 229 برابر بيشتر از كشور ایران بوده و برای ترکیه نيز در این سه سال 9، 11 و 63 برابر بيشتر از كشور ایران بوده است. ملاحظه می‌‌شود که این ارقام تا چه اندازه نجومی‌‌ هستند و نشان دهنده عقب افتادن از قافله توسعه اقتصاد جهانی است. بنا به گزارش آنکتاد کشور ایران در طول سال‌های 2004 تا 2007 فقط توانسته است 2/0‌‌ درصد از جریان ورودی سرمایه‌های خارجی در حال جریان در قاره آسیا را به خود اختصاص دهد که رقم بسیار پایینی است . همچنین نسبت سرمایه‌های وارد شده به ایران به کل سرمایه‌های وارد شده به کشور‌های در حال توسعه 1/0 ‌درصد است. از آنجا که ایران به طور بالقوه قابلیت جذب سرمایه‌های خارجی را با توجه به وجود منابع و ذخایر خدادادی و همچنین نیروی کار گسترده دارا می‌‌باشد. به عنوان مثال موقعیت جغرافیایی کشور یک موقعیت منحصر به فرد بوده و برای ایجاد جاذبه و سرمایه گذاری خارجی بسیار موثر است. دسترسی به آبهای آزاد خلیج فارس و قرار داشتن منابع گازی و نفت حاشیه خلیج فارس از لحاظ قیمت تمام شده، خود یک جاذبه است .


فهرست منابع و مآخذ( فارسي و غير فارسي ) مورد استفاده در پايان نامه:
الف) فارسي:
1- ارگی، ویکتور، (1381)، اقتصاد کلان بین الملل، ترجمه غلامرضا آزاد(آرمکی)، سیف الله صادقی یارندی، مسعود هاشمیان اصفهاني، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی.
2- بانک مرکزی (آمار سالهای مختلف)، اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی.
3- برانسون ویلیام اچ ، (1372)، اقتصاد کلان، ترجمه عباس شاکری، جلد اول، انتشارات نی، تهران،
4- برانسون ویلیام اچ، (1373)، اقتصاد کلان، ترجمه عباس شاکری، جلد دوم، انتشارات نی، تهران.
5- بهکیش، محمدمهدی، (1380)، اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن، تهران، نشر نی.
6- خرم، آرمینه، (1385)، عوامل موثر بر صادرات غیر نفتی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز .
7- داوودي، پرويز و اكبرشاهمرادي، (1383)، بازشناسي عوامل مؤثر بر جذب سرمايه گذاري مستقيم خارجي در ايران و 46 كشور جهان، فصل نامة پژوهش هاي اقتصادي ايران، شمارة 20 ، ص113-81.
8- ذوالنوز هادی، (1379)، سرمايه گذ اري خارجي در ايران ، تهران ، نشر فرزان روز، ص 189-121
9- رحماني، تيمور، (1378)، اقتصاد کلان، جلد اول، تهران، نشر برادران.
10- رحماني، تيمور،(1378)، اقتصاد کلان، جلد دوم، تهران، نشر برادران.
11- شاکری، عباس، (1383)، عوامل تعیین کننده صادرات غیر نفتی ایران، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، شماره 21، صفحات 50-23.
12- طیبی، سیدکمیل، شیرین مصری نژاد، (1381)، بررسی رابطه تعاملی کوتاه مدت وبلندمدت تورم وعرضه صادرات غیرنفتی در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، ش61، ص23-1.
13- مرکزآمار ایران (سالهای مختلف)، سالنامه آماری گمرک جمهوری اسلامی ایران.
14- موسوی، سیدعلیرضا، قائدی، (1385)، بررسی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران، مجله تدبیر، ش173 .
15- مهدوی عادلی، محمد حسین و دیگران(1388)، نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 27.
16- نونژاد مسعود، (1386)، تجارت بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، جلد اول ص29-24 .
17- وزارت بازرگانی(سالهای مختلف)سالنامه بازرگانی خارجی ایران، وزارت بازرگانی.


ب) غيرفارسي:
18- Balasa. B, (1978). ”Export and Economic Growth, Further Evidence”, J. D. E, Vol. 5 , No. 2, pp. 181- 189
19- Beata K. Smarzynska. " Does Foreign Direct Investment Increase The Productivity of Domestic Firms? " The World Bank, 1818 H St, NW, MSN MC3-303, Washington DC 20433
20- Branson, William H,(1992), Macro economic Theory and Policy, Harper and Row Publisher, New York.
21- Brenton P. and Winters A, (1978), Estimating the International Trade Effects of 1992: WestGermany, Journal of Common Market Studies, N.30, pp. 143-156.
22- Casson,T, (1976), The Future of the Multinational Firm, Landon: Mac Millan , Zaed.
23- Creanr, Anthony, (2006). ”Export, FDI and Joint Venture”. Michiga State University and Emory University_Department of Economic.
24- Dickey, D. and Fuller, W. (1979), Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of the American Statistical Association, 74, pp-427-431.
25- Dirk Engel And Vivien Procher, (2009), ”Export, FDI And Productivity Evidence For French Firms". Ruh Economic Papers. Ruhr Graduate School In Economics. Dortmund, Germany.
26- Duning . J. and A. Mragman, (1985), ”the influence of Hymers dissertation on the Theory of FDI” American Economic Review, 75(2), pp, 228-232
27- Dunning, J, (1988), The Eclectic Paradigm of International Production: Restatement and Some Possible Extention, Journal of Business Studies, No. 19, PP. 1-310
28- Dunning , J, (1997), The European Internal Market Programme and I nbound FDI. Part 1, Journal of Common Market Studies, Vol 35, pp1-30
29- Ekholm, K., Forslid, R. and Markusen, J. R. (2007), Export-Platform Foreign Direct Investment. Journal of the European Economic Association, 5(4), pp .776-95.
30- Erdal Yalcin. (2009), ”Uncertain Productivity Growth and the Choice Between FDI and Export”, Cesifo Working Paper No. 2773.
31- Greenway, David and R. kneller. (2008), Exchange Rates Exports and FDI. The Center Ac knowledge Financial Support From The Leverhulme Trust Under Programme Grant F 114/BF. (university of notingham research). paper no. 2008/09 Available at ssrn..
32- Helpman , Elhanan And Others. (2003), ”Export Versus FDI". Harvard Institute of Economic Research . Paper 26-42
33- Helpman, E, (1984), A Simple Theory of Trade with Multinational Corporations, Journal of Political Economy, No92, pp451-71
34- Kevin , Honglin zhang, Shunfeng SONG, (2000), ”Promoting Exports The Role of Inward FDI In China”. China Economic Review. 11, pp, 385-396
35- Martin, I. (2000). the Euro-Mediterranean Partnership and Inward FDI in Mayhreb Countries. Working Paper, No. 4, Madrid
36- Maureen B. M Lankhuizen ،(2009)، ”The Trade-off Between FDI and Export”، Vu University Amesterdam Department Of Spatial Economic And Vrije Uneversiteit Amsterdam.
37- Moosa, I (2002), On the Determinants of FDI: Evidence from East and Southest Asia, World Development , No. 21(3) , PP 391-406.
38- Pesaran, M. H, & Shin , Y. ( 1999 ). An Autoregressive Distributed lag Modeling Approach to Cointegration Analysis. Cambridge University Press.
39- Pesaran, M.H and Pesaran, B. (1997), Working with Microfit 4.0: An Econometric Analysis . Oxford University press.
40- Rob, Rafael. and Nikolaos Vettas, (2003), “Foreign Direct Investment And Exports with Growing Demand” PIER Working Paper 3_100.
41- Sekkat,M. and Varoudakis. (2003). Trade, Exchange Rate Liberation and FDI, WORKING PAPER SERIES. www.ssrn.com.
42- UNCTAD(2008), FDI , Policies for Develipment ; National an International Perspectives United Nation.
43- Vernon, R. (1966), International Investment and International Trade in the
Product Cycle, Quarterly Journal of Economics, 80, pp. 190-207
44- Vernon, R, (1960), International Investment and International Trade inProduct Cycle, The Quarterly Journal of Economics, No. 80. pp 128-231
45- Wignara , Ganeshan”. (2008).”FDI and Innovation as Drivers of Export Behavior” . Firm_Level Evidence From East Asia. Journal Of International Development, 8, 4, 517-530
46- World Bank, (2006), World Development Indicators: CD-Rom, WDI 2006