دانلود گزارش کارآموزی داروسازي

دسته بندي : علوم پزشکی » پزشکی
در زیر به مختصری ازعناوین و چکیده آنچه شما در این فایل دریافت می کنید اشاره شده است :
گزارش کارآموزی داروسازی اسوه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

تاريخچه .................................................................................................................... 1

مقدمه......................................................................................................................... 3

اصول كلي و قوانين كنترل هاي آزمايشگاهي............................................................. 4

آزمايش و ترخيص براي توزيع................................................................................. 17

دفتر گزارش مردوديت ها........................................................................................ 22

اصول آزمايش پايداري............................................................................................. 24

ارزيابي دارو با دو نوع آزمايش پايداري................................................................... 30

تعيين ميزان تغييرات متغيرهاي اصلي در فرمولاسيون اشكال دارويي...................... 33

موارد عدم مصرف دارو............................................................................................. 34

عوامل ناپايداري و تخريب داروها............................................................................ 35

عوامل موثر در تخريب شيميايي دارو....................................................................... 38

معيارهاي فيزيكو شيميايي در پايداري و پيش بيني پايداري.................................... 39

اشكال دارويي جامد

ديدگاههاي پايداري در مورد سيستم هاي پراكنده................................................... 40

مطالعه پايداري و تعيين عمر مفيد داروها.................................................................. 44

دلايل آزمايشات پايداري.......................................................................................... 45

نتيجه كلي از آزمايشات پايداري............................................................................... 46

ظروف نگهداري دارو............................................................................................... 48

گزارش موردي از برخي فعاليتهاي آزمايشگاه تحقيقات........................................... 51

ضميمه....................................................................................................................... 69

خوشبوكننده ها و چاشني ها و رنگهاي مورد استفاده در داروها................................ 70

برخي از تعاريف و سرواژه ها وعلامتهاي اختصاري در شيمي دارو............................ 77



منابع......................................................................................................................... 82



تاريخچه

شركت داروسازي اسوه (سهامي عام) با قدمتي بيش از 39 سال، درسال 1345 با نام شركت ايران مرك «سهامي خاص» تاسيس و تحت شماره 11234 در اداره ثبت شركت هاي تهران به ثبت رسيده از سال 1348 بهره برداري از كارخانه شروع گرديد در تاريخ 8/12/1360 به شركت اسوه تغيير نام يافت و در سال 1370 به «سهامي عام» تبديل گرديد و از 7/12/1372 در سازمان بورس اوراق بهادار تهران پذيرفته شد. همچنين با توجه به تعلق حدود 65% سرمايه اسوه به شركت مديريت سرمايه گذاري بانك ملي ايران (سهامي عام) و شركت هاي زير مجموعه آن، شركت اسوه از جمله شركت هاي تابع مديريت سرمايه گذاري بانك ملي ايران ميباشد.

محل كارخانه و مركز اصلي شركت در تهران- جاده قديم كرج-شاد آباد- خيابان 17 شهريور واقع است.

شركت در سال 1383 با استقرار سيستم مديريت كيفيت و سيستم مديريت زيست محيطي به صورت تلفيقي، موفق به اخذ گواهينامه ي ISO9001و ISO14001گرديد.

در حال حاضر شركت داراي گواهينامه هاي استقرار سيستم مديريت كيفيت و سيستم مديريت زيست محيطي مطابق با استانداردهاي ISO9001:2000و ISO14001:2004از شركت TUV NORD‌آلمان ميباشد.

شركت داروسازي اسوه زميني به مساحت بالغ بر 18000 متر مربع و زير بناي معادل 10580 متر مربع احداث شده است و شامل دپارتمان هاي توليد، آزمايشگاه تحقيقات و توسعه، آزمايشگاه كنترل كيفيت، فني مهندسي، انبارها و اداري است.

شركت داروسازي اسوه داراي پنج خط توليد به قرار زير است:

1-خط توليد آمپول

2-خط توليد قطره

3-خط توليد قرص هاي جوشان

4-خط توليد ساشه پودر و گرانول

5-خط توليد قرص هاي ساده و روكش دار

مقدمه:

همانطور كه گفته شد يكي از واحدهاي آزمايشگاهي موجود در كارخانه داروسازي اسوه واحد تحقيقات و توسعه ميباشد كه پرسنل آن متشكل از چند دكتر داروساز و چند شيميست ميباشد كه در ‌آن بخش به كار تحقيقات و توليد و توسعه داروهاي جديد مشغول هستند.

به عنوان توضيح بيشتر مي توان گفت كه دارو سازان در آن واحد داروهاي جديد را تهيه ميكنند و شيميست ها نيز آزمايش هاي لازم را در رابطه با پايداري و خصوصيات فيزيكي داروها قبل و بعد از تهيه انجام ميدهند.

شايان ذكر است كه آزمايشات پايداري بر روي داروها در طي ماه هاي متوالي تكرار ميشود.

داروها سپس به خط توليد فرستاده شده و كنترل بيشتر به آزمايشگاه ديگري به نام كنترل كيفيت محول ميشود كه در اين واحد دارو در حين توليد آزمايش ميشود.

در آزمايشگاه كنترل كيفيت علاوه بر آزمايش هايي كه در تحقيقات انجام شده بود آزمايش هاي ميكروبي نيز انجام شده و كيفيت دارو از همه لحاظ تاييد ميشود.

پس از تاييد نهايي دارو به بازار فروش عرضه خواهد شد.

با توجه به مطالبي كه در مورد فعاليت هاي ‌آزمايشگاهي اين شركت گفته شد و نيز مشترك بودن يك سري از فعاليت ها بين اين دو واحد و همچنين توضيحات بيشتر در مورد خصوصيات و قوانين آزمايشگاه ما در اين گزارش به بررسي توام اين دو واحد خواهيم پرداخت.





اصول كلي و قوانين كنترل هاي آزمايشگاهي

بخشي از كنترل هاي آزمايشگاهي تعيين موارد زير است:

مشخصات، استانداردها و برنامه هاي نمونه برداري، روش هاي آزمايش دقيق و صحيح به منظور حصول اطمينان از انطباق اجزاء ظروف محصولات دارويي و درپوش ها و مواد در حين ساخت و برچسب ها و محصولات دارويي با استانداردهاي مخصوص صحت نوع ماده و پتانسي و كيفيت و خلوص.

آزمايشگاه كنترل كيفيت معمولاً از دو واحد آزمايش تشكيل ميشود:

1.آزمايشگاه شيميايي

2.آزمايشگاه ميكروبيولوژيكي

كار آزمايشگاه شيميايي عبارتست از اندازه گيري هاي شيميايي و آزمايش هاي مواد اوليه واجزاء ورودي و محصولات در دست ساخت و فرآورده هاي ساخته شده به منظور حصول اطمينان از انطباق آنها با مصوبات رسمي دارو سازي و يا مشخصات داخل كارخانه.

واحد ميكروبيولوژيكي آزمايش هاي مختلفي، از جمله آزمايش هاي مخصوص آلودگي ميكروبيولوژيكي در مواد اوليه وارده و اجزاء مشخص شده را انجام ميدهد، شمارش ميكروبي پلت ها كه در حين عمليات استريل انجام مي گيرد در انكوباتور قرار داده شده و تحت نظر گرفته ميشود. پيش از ترخيص محصول براي توزيع آزمايش هاي مناسب استريلزا سيون روي كليه ي اشكال تركيبي خاص، از جمله موارد تزريقي و داروهاي چشمي تكميل ميشود. آزمايشگاه هاي كنترل كيفيت غالباً داراي يك قسمت تحقيقاتي هستند كه روش هاي آناليز صحيح تر و اقتصادي تر و دقيق تري را بوجود مي آورد.

در بسياري از موارد مشخصات و روش هاي آزمايش توسط مصوبات رسمي فارماكوپه ي ايالات متحده (USP) يا فرمولر ملي (NF) تعيين و مقرر ميشود. با اينكه روش هاي مصوبات رسمي به منزله ي حكم نهايي در مورد داروها و اجزاء مندرج در آن است. ليكن توليد كننده ي دارو مجاز است ساير روش ها يا وسايل اتوماتيك را در مسير آزمايش ها جايگزين كند، مشروط بر اينكه نتايج حاصله با نتايج بدست آمده از پروتكل هاي رسمي يكسان باشد. مقررات داروهاي جديد (NDR) شيوه هاي آزمايش را محدود به شيوه هاي مي كند كه در درخواست ثبت داروهاي جديد (NDA) تصويب شده است. بر سر اين كه وقتي اقلام مورد بحث در مصوبات رسمي قرار گرفته اند، روش هاي داده شده (NDA) مي توانند جايگزين شوند يا خير، اختلاف عقيده وجود دارد.

شيوه هاي آزمايش داخلي كارخانه براي داروها يا اجزاء غير رسمي بايد همواره نتايج يكنواختي بدست دهد، تا بتوان از بي خطري و تاثير درماني محصول نهايي اطمينان حاصل كرد. ابداع اين ضوابط از وظايف مشترك قسمت هاي تحقيق و ابداع، تعيين مشخصات محصول و آزمايشگاه هاي كنترل كيفيت است.

تعيين و ايجاد روش هاي آزمايش مطمئن علمي، نيازمند مقررات كافي براي تعيين و بررسي قابليت اعتماد و صحت و دقت، انجام روش هاي آزمايش و وسايل آزمايشگاهي مورد استفاده ميباشد.

تعيين قابليت اعتماد مراحل آزمايشي از طرق زير ممكن است:

استفاده همزمان از چندين شيوه يا اندازه گيري بازيافت ها با استفاده از روش هاي استاندارد اضافه كردن مواد، يا تعيين مقدار در نمونه هايي با ارزش هاي معلوم كه با دقت تهيه شده باشد. به منظور تعيين اندازه بازيافت ها براي تعيين انحراف استاندارد و همچنين براي تعيين ميزان حساسيت آزمايش، آزمايش هاي مكرر لازم بايد انجام شود.

دقت روش آزمايش منوط است به اشخاصي كه آن روش را بكار مي گيرند. قبل ازهر چيز، تنها پرسنلي شايسته ي اجزاي روش هاي آزمايش هستند كه از نظر تحصيلات و آموزش و تجربه داراي صلاحيت باشند. به منظور ثبت و ضبط مدارك تحصيلي پرسنل، بايد براي هر يك از كارمندان آزمايشگاه پرونده ي پرسنلي شامل مشخصات زير نگهداري كرد:

1-نام

2-شرح تحصيلات دانشگاهي و مدارك تحصيلي و تاريخ دريافت مدارك

3-تجربيات مربوط، از جمله محل و شرح و تاريخ ها

4-دوره هاي باز آموزي و آموزش: موضوع و محل و تاريخ ها

5-آثار منتشره و تاريخ چاپ آنها

6-امتيازات تحصيلي و تشويق نامه ها

7-مسئوليت هاي محوله در آزمايشگاه و فهرست آزمايشها و اندازه گيري هايي كه شخص مجاز به اجراي آنهاست. هنگامي كه شخصي براي انجام اندازه گيري خاصي واجد صلاحيت تشخيص داده ميشود، نبايد هيچ گونه دسترسي به راهنمايي شفاهي از ساير پرسنل آزمايشگاه داشته باشد. منظور اينست كه شخصي كه داراي صلاحيت است، بايد صرفاً از روي دستورالعمل هاي مدون كار كند. چنانچه دستورالعمل ها كافي نباشد، عدم توانايي در اجراي اندازه گيري بدون راهنمايي اضافي اين عدم كفايت را نشان ميدهد.

بدين ترتيب، معياري هم بدست مي آيد براي قابليت انتقال روش و اينكه آيا ديگران نيز مي توانند از آن بطور صحيح استفاده كنند يا نه. گذشته از دقت و قطعيت، يكي ديگر از ويژگي هاي روش هاي صحيح علمي اندازه گيري، دستيابي به نتايج يكسان توسط اشخاص مختلف است.

روش هاي داخلي كنترل كيفيت در نهايت بايد موجب تسهيل اجراي صحيح كار شود. استفاده از جدول هاي كنترل به منظور ثبت نتايج آناليز بچ هاي متوالي از توليد يك محصول، وسيله اي است براي رديابي تغييرات غير راندوم و روش هاي نامطلوب چه در مرحله ي توليد و چه در آزمايشگاه.

به منظور چك كردن صحت روش هاي آناليز و صلاحيت پرسنل كنترل كيفيت در فواصل منظم، مي توان به نمونه هاي قبلاً آناليز شده و نمونه هاي استاندارد مراجعه كرد. در مورد آناليزهاي ماشيني پشت سر هم، استانداردها مي بايست به فواصل منظم اندازه گيري شود تا انحرافات تصحيح گردد و از صحت نتايج اطمينان حاصل شود.

كنترل هاي آزمايشگاهي بايد شامل موارد زير باشد:

1)بررسي و تعيين تطابق براي قبول هر سري از هر محموله از اجزاء و ظروف محصولات دارويي و درپوش ها و برچسب هاي مورد استفاده در توليد، پروسه و بسته بندي يا نگهداري محصولات دارويي از طريق تطبيق آنها با مشخصات تدوين شده. مشخصات بايد شامل شرح روش هاي نمونه برداري و آزمايش هاي مورد استفاده باشد. نمونه ها بايد معرفي از كل كالا بوده و كاملاً مشخص شده باشد. چنين روش هايي ضمناً مستلزم آزمايش مجدد و مقتضي هر يك از اجزاء و ظروف محصولات دارويي يا در پوش هايي است كه مستعد خرابي هستند.

2)تطبيق مواد در حين ساخت با مشخصات تدوين شده و توصيف روش هاي نمونه برداري و آزمايش. چنين نمونه هايي بايد معرفي از كل كالا بوده و كاملاً مشخص شود.

3)تطبيق روش هاي نمونه برداري و مشخصات مربوط به محصولات دارويي با شرح تدوين شده. چنين نمونه هايي بايد معرفي از كل كالا بوده و كاملاً مشخص شود.

واحدهاي مخصوص توسعه روش هاي آناليز بايد روش ها را پديد آورده و تكميل كند و واحد كنترل كيفيت بايد مشخصات آزمايش دارو را در مورد هر يك از اجزاء و مواد اوليه مورد استفاده در محصول و توليد آن بررسي و تاييد كند. اين اقلام با ذكر شماره و نام جنس سفارش داده ميشود و هنگام دريافت در كارخانه، شماره كنترل متواتري به آن تخصيص مي يابد كه براي كنترل مصرف و نگهداري حساب آن به كار برده ميشود. موارد دريافت شده اي كه به يك شماره كنترل اختصاص مي يابد به منزله ي محصولي است كه از هر يك از مراحل توليد توسط سازنده بيرون مي آيد و بايد معرف واحدي همگون باشد.

بنابراين ضوابط اين بخش شامل ابداع روش هاي آناليتيك و آزمايش و ارزش هاي مورد نظر و حدود تغييرات مجاز براي هر يك از اقلام بكار گرفته در توليد محصولات دارويي است كه به كارخانه وارد ميشود. پيش از استفاده از هر ماده اي بايد يك نمونه ي معرف كل كالا از هر يك از شماره كنترل هاي اختصاص يافته، با مشخصات پروتكل آن تطبيق شده باشد.

مشخصات آزمايش هاي مقرر براي هر يك از اقلام به شرح زير است:

1-نام و شماره محصول

2-آزمايش هاي لازم: اين مشخصات مي تواند همان مشخصات ضوابط رسمي يا داخلي كارخانه باشد. ليكن بايد موارد زير را در بر بگيرد:

الف) مقدار كافي از نمونه براي آزمايش و نگهداري براي آناليزهاي آينده.

ب)مقدار هر يك از معرف هاي شيميايي، بافرها و غيره كه در آزمايش ها لازم است.

پ)وسايل لازم براي آزمايش ها.

ت)لوازم مورد نياز براي آزمايش ها.

ث) صلاحيت هاي پرسنلي لازم براي انجام هر آزمايش.

ج)تدوين دقيق جزئيات مرحله بندي و روش هاي آزمايش.

چ)معادلات نمونه برداري براي محاسبات.

3-ارزش مورد نظر و حدود تغييرات (تولرانس ها) مجاز براي هر آزمايش: اين ارزش بايد منعكس كننده ضوابط رسمي يا تغييرات مجاز داخلي كارخانه ها با همان اندازه دقت باشد.

حدود تغييرات مجاز ضوابط داخلي كارخانه براي داروهاي رسمي بايد از ارزش هاي رسمي كمتر باشد تا هنگامي كه محصولات ترخيص شده مورد بازرسي و آزمايش هاي مقامات قانوني قرار مي گيرند، از تطبيق آنها با ضوابط رسمي اطمينان حاصل شود.

4-فاصله زماني براي اندازه گيري شيميايي مجدد هر قلم: حداكثر يكسال براي اجزاء و مواد اصلي پايدار (با كاهش پتانسي كمتر از 1% در سال) و مواد اوليه توصيه ميشود.

از جمله ضروريات ديگر، تنظيم پروتكل هاي نمونه برداري از اجزاء و مواد اوليه است. اين پروتكل ها بايد شامل زمينه هاي اطلاعاتي زير باشد:

1-چه كسي مسئوليت و اجازه نمونه برداري از اجناس دريافتي را دارد.

2-تعداد واحدهايي كه بايد نمونه برداري شود، بر اساس تعداد بسته هاي ورودي تحت هر شماره كنترل.

3-روش انتخاب فراواني كه بايد نمونه برداري شود.

4-اندازه پراكندگي نمونه از هر ظرف.

5-دستورالعمل هاي بسته بندي و برچسب زني ظروف نمونه.

6-دستورالعمل هاي برچسب زني و بستن مجدد ظرف نمونه برداري شده.

7-وارد كردن اطلاعات راجع به نمونه در دفترچه گزارش دائمي كه در آزمايشگاه كنترل نگهداري ميشود.

آزمايش و ترخيص براي توزيع

(a) پيش از ترخيص هر بچ از محصول دارويي، بايد از طريق اندازه گيري هاي آزمايشگاهي ثابت شود كه بچ با مشخصات نهايي فرآورده دارويي، از جمله صحت نوع ماده و مقدار هر يك از مواد فعال بنحو رضايت بخشي تطبيق دارد. در مواردي كه آزمايش هاي استريل و يا پيروژن روي بچ هاي خاص مواد دارويي راديو اكتيو كوته عمر انجام ميشود، اين بچ ها را مي توان پيش از تكميل آزمايش هاي استريل و يا پيروژن ترخيص كرد مشروط بر اينكه اين آزمايش ها در اسرع وقت تكميل شود.

(b)از هر يك از بچ هاي فرآورده دارويي كه بايد از ميكروارگانيسم هاي نا مطلوب عاري باشد، عنداللزوم بايد آزمايش هاي آزمايشگاهي مناسب به عمل آيد.

(c) كليه ي برنامه هاي نمونه برداري و آزمايش بايد د روش ها ياجرايي مدون تشريح شود. اين روش هاي اجرايي مدون و لازم الاجراء بايد شامل روش نمونه برداري و تعداد واحدهايي باشد كه بايد از هر بچ آزمايش شود .

(d)معيارهاي قبول براي نمونه برداري و آزمايش كه بوسيله ي واحد كنترل كيفيت انجام مي شود،‌بايد كافي باشد تا اطيمنان حاصل شود كه بچه هاي فرآورده با مشخصات اختصاصي خود و ضوابط آماري كنترل كيفيت كه شرط تأييد و ترخيص آنهاست ، تطبيق دارد. معيارهاي كنترل كيفيت آماري بايد شامل حد مناسبي براي قبول ويا حد مناسبي براي رد باشد .

(e) دقت و حساسيت و اختصاصي بودن و قابليت تكرار روش هاي آزمايش مورد استفاده شركت بايد معين و مستند باشد.

(f) فرآورده هاي دارويي كه با استانداردهاي مقرر يا مشخصات و ساير معيارهاي مربوط به كنترل كيفيت تطبيق نداشته باشد بايد مردود شود. اين فرآورده ها را مي توان مجدداً پروسه كرد. ولي مواد دوباره پروسه شده را قبل از پذيرش و استفاده بايد با استانداردها و مشخصات مربوطه و ساير معيارهاي مقتضي تطبيق داد.

نمونه هاي اشكال دارويي را بايد آناليز كرد تا از خلوص و صحت نوع ماده و پتانسي مورد ادعا و نيز مطلوب بودن كيفيت و ظرافت ظاهري محصولات اطمينان حاصل شود. پارامترهاي فيزيكي و شيميايي فرمولاسيون را مشخصات تعيين ميكند.

همانند روش هاي اندازه گيري داروهاي رسمي، مطالب مونوگراف هاي رسمي براي استريل بودن، زمان باز شدن، تغييرات مجاز وزني و يكنواختي محتويات نيز كاملاً مشخص و موكد است. رعايت مقررات رسمي و دستيابي به آنها، حداقل معيار كيفيت تلقي ميشود.

سازنده ي فرآورده ي دارويي بايد آزمايش هاي اضافي اختصاصي و دقيق تر و موكد تري را ابداع كند تا از كيفيت محصول اطمينان حاصل شود.

طرح مشخصات بايد با در نظر گرفتن كمال مطلوب موسسه در فرآورده، و با توجه به عوامل هزينه و استانداردهاي رسمي و استانداردهاي تسليم شده براي درخواست ثبت داروهاي جديد و محدوديت هاي لابراتوار انجام شود.

مشخصات هر يك از فرآورده هاي دارويي بايد تهيه و تنظيم و به عنوان سندي رسمي نگهداري شود و شامل زمينه هاي اطلاعاتي زير باشد:

(1)نام و شماره ي محصول.

(2)آزمايش هاي لازم، در صورت امكان با رفرانس به ضوابط مصوبه رسمي، يا مشخصات داخلي كارخانه، اين آزمايشها مي تواند شامل موارد زير باشد:

الف)آزمايش هاي پتانسي

ب)آزمايشهاي شناخت نوع ماده، آلوده كننده هاي شناخته شده، و مواد تجزيه شدني.

پ)سختي وقابليت سائيدگي و ويسكوزيته.

ت)ابعاد

ث)تعيين رنگ

ج)تعيين رطوبت

چ)تعيين پ هاش

ح)تعيين اكسيژن

خ)تغييرات وزن يا يكنواختي محتويات

د)مدت باز شدن يا انحلال

ذ)عيوب ظاهري (لب پريدگي، خال افتادگي، عيوب در روكش دادن)

ر)زبري يا وجود مواد خارجي در پمادها يا داروهاي چشمي.

ز)استريل بودن

(3)مقدار دارو، بافر، و معرف هاي شيميايي لازم براي هر آزمايش.

(4)وسايل لازم براي هر آزمايش .

(5)شرايط پرسنلي براي آزمايش محوله: سطح شغلي، آموزش، تجربه.

(6)تعريف دقيق نحوه ي اجراي آزمايش يا اندازه گيري شيميايي.

(7)معادلات نمونه.

(8)حدود تولرانس ها يا انحرافات مجاز باري هر آزمايش.

(9)ارائه يا ثبت اطلاعات لازم.

(10)اساس نمونه برداري.

هر بچ از مواد توليد شده را مي توان همگون تلقي كرد مشروط بر اينكه مراحل پروسه به دقت طراحي و تاييد و كنترل شده باشد و موادي هم كه وارد مراحل توليد ميشود يكنواخت بوده و بطور يكسان پروسه شود، تست هاي آزمايشگاهي براي تاييد محصول، به جاي كل سري بايد در سطح هر بچ انجام شود، تا از هم تراز كردن انحرافات و پيچيدگي نتايج آزمايش ممانعت شود.

يكنواختي بچ مي بايست در مراحل متوالي توليد نشان داده شود. آزمايش بايد روي نمونه هايي انجام گيرد كه در فواصل مختلف در طول پروسه برداشته ميشود.

بايد مقدار مشخصي از اين نمونه هاي كنترلي را كه از لحاظ آماري قابل توجه باشد، به طور پراكنده (راندوم) انتخاب كرد و تحت روش هاي آناليتيكي، اساس ترخيص هر بچ قرار دارد.

نمونه هايي از هر بچ بايد در ظروف مهر و موم شده با برچسب حاوي مشخصات زير، به آزمايشگاه كنترل كيفيت ارائه شود:

1-نام و شماره ي محصول

2-شماره ي سري و بچ

3-آخرين عمليات انجام شده در توليد

4-زمان و تاريخ ساخت

5-اپراتور و سرپرست

6-نمونه بردار

لازم است پروتكل هايي براي توليد تنظيم شود تا حركت محصول در حين ساخت متكي بر تكميل رضايت بخش آزمايش هاي لازم در هر مرحله باشد. اين روش مقرون به صرفه ي اقتصادي است، زيرا از ادامه ي پروسه ي مواد معيوب و فروش كالاي ساخته شده ي مغاير با مقررات ممانعت به عمل مي آورد.

عموماً ولي نه هميشه، آزمايشگاه نمونه هاي معرف كل محصولات تمام شده ي آماده براي توزيع را بررسي ميكند. اين بررسي مي تواند از جستجو براي يافتن اشتباهات در متن برچسب آغاز شود و آزمايشهاي كامل فيزيكي و شيميايي محصول را جهت تطبيق با مشخصاتش در بر بگيرد. نمونه هاي مشخص محصول نهايي از طريق نمونه برداري از خط بسته بندي در فواصل معين بدست مي آيد. نمونه هاي مورد آزمايش عموماً منعكس كننده ي وضعيت محصول در آغاز و وسط و پايان مرحله ي توليد است.

لازمه ي ذاتي عمليات آزمايشگاه كنترل كيفيت و هر گونه سيستم بررسي و يا بازرسي كنترل كيفيت، داشتن قدرت و اختيار قرنطينه كردن هر فرآورده يا اجزاء متشكله در هر مرحله ايي از ساخت است.

براي جلوگيري از فاسد و تقلبي بودن دارو و يا مغايرت آن با اختصاصات اعلام شده در برچسب، يك فونكسيون ضروري عبارتست از محدود و منحصر كردن پذيرش و ادامه ي پروسه و يا ترخيص محصول فقط به آن دسته از موادي كه داراي خواص مطلوب معين شده در مشخصات ميباشند.

در مورد موادي كه به هر دليلي رد شده يا مظنون به عدم تطبيق با استانداردهاي لازم است، رهنمودهاي زير در سلسله ي مراحل توليد قابل استفاده است:

1-كل بچ يا سري فوراً در محوطه ي قرنطينه و يا محدوديت رفت و آمد مجزا شود.

2-هر يك از ظروف سري قرنطينه شده برچسبي بخورد كه وضعيتش را مشخص كند.

برچسب شماره اي را نشان دهد كه مشخص كننده ي سوابق بچ و توضيحات لازم در مورد علل مردود شمردن آن سري است.

3-مردود شدن به قسمت هاي مربوط اطلاع داده شود:

الف) مواد خام: قسمت خريد و انبار

ب)كار در حين ساخت: مدير توليد

پ)كالاي ساخته شده: انبار كالاي ساخته شده

4-كليه ي اطلاعات مربوط در پرونده ي مركزي اطلاعات كه توسط واحد كنترل كيفيت نگهداري مي شود، درج گردد.

دفتر گزارش مردوديت ها

كنترل حركت مواد مردود منحصراً مي بايست در اختيار واحد كنترل كيفيت باشد. پس اين واحد مي بايست پرونده هايي اطلاعاتي در مورد مقادير مواد مردود شده و وضعيت آنها نگهداري كند. دفتر گزارش مردوديت ها بايد به عنوان كانون اطلاعات مركزي براي اين نوع اطلاعات عمل كند. دفتر گزارش حاوي موارد زير است:

1-شماره ي مردوديتي كه به مواد اختصاص يافته است. اين شماره بطور كلي از سيستم متواتر استفاده ميكند، بدين نحو كه يك شماره ي مردوديت به هر سري يا بچ جديد معيوب اختصاص داده ميشود.

2-نام محصول يا ماده ي مردود شده.

3-تاريخ مردود شدن

4-منبع مواد مردود شده (فروشنده، قسمتي كه مواد در آن توليد يا كشف شده است).

5-نام شخصي كه مردوديت را ثبت ميكند و مسئول انجام تحقيقات كشف علت است.

6-دليل مردود شدن، با رفرانس به داده هاي آزمايشگاه كنترل.

7-روش رضايت بخش براي رفع محدوديت قرنطينه اي (برگشت به فروشنده، معدوم كردن، عمل آوري مجدد)

8-تاريخ رفع محدوديت قرنطينه با امضاء شخص مسئول.

چنانچه تحقيقات كاملي در مورد علل هر مردوديت به عمل نيايد، اين روش از ارزش چنداني برخوردار نخواهد بود، ارائه اطلاعات بازخورد (فيدبك) به قسمتي كه مسئول بوجود آوردن مردوديت ميباشد، موجبات تشخيص اشتباه و تصحيح براي آن قسمت فراهم مي آورد. هر گونه تغييري در روش هاي ذكر شده كه به منظور تصحيح منبع اشتباه، در فرمول ماستر اعمال ميشود، بايد نخست مورد تاييد واحد كنترل كيفيت قرار گيرد. در صورتي كه لازمه ي اقدامات اصلاحي تغيير روش هاي مشخص شده در NDAباشد، در مورد اقلامي كه تحت جواز ثبت NDAتوليد ميشود، كسب دواير قانونگذاري ضرورت دارد.

بطور كلي، براي موادي كه مجدداً پروسه شده، استفاده از همان مشخصات خاص مواد توليد دست اول صحيح نيست. اثرات پروسه ي مجدد را روي ويژگي هاي كيفي محصول نهايي بايد در نظر داشت كه از آن جمله است تغييرات احتمالي در پايداري (bioavailability) آن.

ويژگي هاي كيفي ذاتي مواد اوليه مورد استفاده كه معمولاً در محصول توليد دست اول آزمايش نميشود، مانند اندازه پارتيكل ها و دانسيته، كه روي كنترل محصول اثر مي گذارد و در اثر پروسه ي مجدد تغيير مي يابد، بايد مورد توجه قرار گيرد. هدف از پروسه ي مجدد فقط اين نيست كه مواد پروسه شده در محدوده ي مشخصات باشد، بلكه اينگونه مواد بايد داراي ويژگي هاي مورد نظر براي فرآورده نيز باشد.
این فایل شامل : صفحه نخست ، فهرست مطالب و متن اصلی می باشد که با فرمت ( word ) در اختیار شما قرار می گیرد.
(فایل قابل ویرایش است )
تعداد صفحات : 88